Lentja gravitacionale

Kryqi i Ajnshtajnit: katër pamjet e objektit të njëjtë astronomike, të prodhuar nga një lente gravitacionale

Shmangja e dritës nga graviteti është përgjegjëse për një klasë të re fenomenesh astronomike. Nëse një objekt masiv është i vendosur midis astronomit dhe një objekti të largët me masë të caktuar dhe distancë relative të përshtatshme, astronomi do të shohi imazhe të shumta të shtrembëruara në mënyrë të caktuar. Efektet të tilla janë të njohur si lente gravitacionale . Në varësi të konfigurimit, shkallës, dhe shpërndarjes masive, mund të ketë dy ose më shumë imazhe, një rrjet të shkëlqyer të njohur si unaza e Ajnshtajnit, apo unaza të pjesshme që quhen harqe.

Shembujt më të hershëm u zbuluan në vitin 1979 ; qysh atëherë, më shumë se njëqind lente gravitacionale janë vërejtur. Imazhe edhe nëse imazhet janë shumë të afërt dhe të shumëfishtë efektet e tyre ende mund të maten, p.sh., si një përgjithësim i shkëlqimit të objektit të vërejtur, një numër "ngjarjesh mikrolente" janë vërejtur.

Lentja gravitacionale është zhvilluar në një mjet thelbësor të astronomisë observuese. Ajo është përdorur për të zbuluar praninë dhe shpërndarjen e materies së errët, duke paraqitur kështu një teleskop "natyror" për vëzhgimin e galaktikave të largëta, dhe për të marrë një vlerësim të pavarur të konstantes së Habellit. Vlerësime statistikore të të dhënave të lenteve gravitacionale japin informacione të vlefshme në evoluimin strukturor të galaktikave.